Cunta Sonrası İlişkiler
12 Eylül darbesiyle başa gelen cuntanın İslami eğitime önem vermeye başlaması ile birlikte İsrail biraz tedirgin olsa da 1980’lerin ortalarına doğru Türk-İsrail ilişkileri ciddi boyut almıştır. Türkiye daha önceki yıllarda sürdürdüğü bir politika olan ne şiş yansın ne kebap politikasını bir kenara bırakarak artık gerçek safını belirlemede daha cesaretli davranmaya başlamıştır. Türkiye ibresinin İsrail’den yana bükülmesini, Sovyetlerin yıkılması, Körfez Savaşı ve 1991’de Madrid’de başlayan Arap-İsrail Barış Süreci gibi gelişmeler de etkilemiş olsa da asıl sebep Amerika’nın artık dünyada tek güç olmasıdır. 31 Aralık 1991’de Türkiye, İsrail’le diplomatik ilişkilerini Filistin’le eş zamanlı olarak büyük elçilik düzeyine yükseltmiştir. Yine aynı dönemde BM Genel Kurulu’nda oylanan Siyonizmin bir tür ırkçılık olduğu yönündeki kararın iptali konusunda da Türkiye çekimser oy kullanarak İsrail’den yana net tavır koymuştur.
Daha sonraları ise Türkiye’nin 1991 Körfez Savaşında tam olarak Amerikan ileri karakolu vazifesi gören bir durum sergilemesi ilişkileri daha da sağlamlaştırdı. Türkiye ile İsrail arasında yaşanan ilk üst düzey temas, 1-4 Haziran 1992 tarihinde dönemin Turizm Bakanı Abdülkadir Ateş’in İsrail’i ziyareti ile başlamıştır. Bunu 13-15 Kasım tarihinde Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin’in ziyareti izlemiştir. 1994’ün Kasım ayında Tansu Çiller’in Başbakanlık düzeyinde İsrail’i ziyaret etmesi, orada İsraillilere yönelik “vaat edilmiş topraklarda oturmak hakkınızdır” sözlerini sarf etmesi Türkiye’nin safını netleştirmesi demekti. Bu ziyaret aynı zamanda İsrail’le işbirliği açısından dönüm noktası olma özelliğini taşımaktadır. Bu ziyaretler sırasında taraflar arasında bir çok anlaşmalar yapılmıştır. Bunlar arasında TSK’nın Fantom uçaklarının İsrail tarafından modernize edilmesini kapsayan anlaşma da bulunmaktadır.
Bu süreçte, dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in 1996’daki İsrail ziyaretini, İsrail Cumhurbaşkanı olan Weizman’ın iade-i ziyareti izlemiştir. Yeni süreçte artık Türkiye için İslam kardeşliğinin çok fazla bir anlamı kalmamıştır. Bundan sonra Türkiye dünyanın tek jandarması olan Amerika ve onun bekçi köpeği olan İsrail’in “stratejik” ortağıdır. İsrail ve Türkiye arasında yaşanan gizli aşk 1993’ten sonra iyice alenileşmiş ve birbiri ardına iki ülke arasında antlaşmalar yapılmıştır.
Tarihlerine göre anlaşmaları sıralarsak:
14 Kasım 1993 Kültür Eğitim ve Bilim Alanlarında İşbirliği Antlaşması,
14 Kasım 1993 Karşılıklı Anlayış ve İşbirliği İlkeleri Muhtırası,
3 Kasım 1994 Telekomünikasyon ve Posta Hizmetleri Alanlarında İşbirliği,
4 Kasım 1994 Uyuşturucu ve Psitotrop Madde Kaçakcılığı ve Kullanımı,
14 Mart 1995 Sağlık ve Tıp Alanında İşbirliği,
27 Haziran 1995 Tarım Alanında İşbirliği Konusunda Mutabakat Zaptı,
22 Şubat 1996 Askeri Eğitim İşbirliği Anlaşması,
14 Mart 1996 Serbest Ticaret Anlaşması,
14 Mart 1996 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması,
14 Mart 1996 Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması,
14 Mart 1996 Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması,
28 Ağustos 1996 Savunma Sanayi İşbirliği Anlaşması.
Dikkat edilirse yapılan bütün önemli anlaşmaların hepsi 1996 yılında ve Refah Partisi iktidarı döneminde yapılmıştır ve askeri boyuttadır.
Askeri anlaşmaların kapsadığı işbirliği konuları şunlardır:
a- Askeri eğitim alanında karşılıklı bilgi ve deneyimlerin değişimi,
b-Askeri akademiler ve karargahlar arası karşılıklı ziyaretlerin yapılması,
c- Savaş gemilerinin karşılıklı “ziyareti”,
d-Askeri, sosyal ve kültürel alanlarda bilgi ve personel değişimi ile askeri tarih ve arşiv konularında işbirliği,
e- Ortak eğitim yapılması
Bu arada iki ülke arasında istihbarat konusundaki işbirliği, iki ülke donanmalarının Akdeniz’de ortak tatbikat düzenlemeleri, İsrail savaş uçaklarının Türk hava sahasını kullanması olarak ortaya çıkan anlaşma, iki ülke arasındaki ilişkilerin stratejik derinliğini göstermektedir. Yani muhalefetteyken sürekli olarak siyonizme ve Amerika’ya yüklenen Necmettin Erbakan, hükümet olduğunda Müslümanlara sıkılacak kurşunları İsrail’e kendisi teslim etmiştir.
Daha sonra ise Türk-İsrail ilişkileri, Şubat 1996’da Genelkurmay İkinci Başkanı Çevik Bir’le İsrail Savunma Bakanı arasında imzalanan “savunma işbirliği” anlaşmasıyla gerçek anlamda stratejik boyuta gelmiştir. Ki bu aynı zamanda ordunun ABD emirlerini yerine getirmekte aldığı inisiyatifi göstermesi bakımından da ilginç bir anlaşmadır. Anlaşmada aslında Türkiye Milli Savunma Bakanı’nın imzası olması gerekirken maddelerin içeriği hükümete bile bildirilmemiş ve daha sonra Ocak 1998’de yapılan Türk-İsrail ortak tatbikatı da tamamen ordunun inisiyatifiyle gerçekleştirilmiştir. Öyle ki, dönemin Savunma Bakanı Çakmakoğlu, “İsrail’le yapılan anlaşmaların tümü gizli, gizlilik dereceli anlaşmalar olup TBMM’nin onayına sunulmamıştır” diyerek bu durumu kabullenmiştir.
1996 yılında imzalanan Savunma Sanayi İşbirliği çerçevesinde askeri ve savunma amaçlı ortak sanayi üretiminde bulunmaları ve bu doğrultuda ortak araştırmalar yapmaları kararlaştırılmıştır. Bu anlaşma uyarınca İsrail’den Türkiye’ye füzeler, erken uyarı sistemleri, plastik ve konvansiyonel mayınları belirleyen radar sistemleri ve askeri mühimmat satışı gerçekleştirilmiştir.
Yine Türkiye, 1998’de İsrail’den Popeye 1 füzelerinden 100 adet almış, İsrail Türkiye’nin yirmi beş yıllık süre için yapacağı 150 milyon dolarlık askeri modernizasyon programına dahil bazı önemli ihaleleri de kazanmıştır. Türk F-4 savaş uçaklarının modernizasyonunu öngören 670 milyon dolarlık proje işin diğer bir yanını göstermektedir. Yine buna benzer bir anlaşma ile 170 adet M-60 A-1 tank modernizasyonu için Mart 2002’de 668 milyon dolarlık ihale İsrail’in IMI şirketine verilmiştir. Türkiye’nin Filistin’de gerçekleştirilen zulüm ve katliamın dolaylı değil doğrudan ortağı pozisyonuna yükseldiğini de İsrail’de yayınlanan Haaretz gazetesinden öğreniyoruz. 22 Haziran 2004 tarihli gazetelerde, Türkiye ile İsrail’in arasında ortak acil cephane deposu, teçhizat ve harp sistemleri konusunda işbirliği yapılması yönünde görüşmeler yapıldığı yazıyordu. Yani iki ülkeden birine saldırıldığı takdtirde ve birinin kendini silahlı çatışma içinde bulması halinde diğer ülke tarafından depolanan malzemeyi kullanabilecektir.
Açıkça görüldüğü gibi artık gizli kapaklı değil açıkça yürütülen Türkiye-İsrail ilişkileri her geçen gün yeni bir boyut kazanmakta ve daha kirli hale gelmektedir. ABD’nin emrindeki Türkiye , birçok ülkenin yan yana bile gelmek istemediği bekçi köpeği İsrail’le Ortadoğu’da emperyalizmin çıkarları doğrultusunda el sıkışmakta, Filistin halkının kasapları ile iğrenç bir ilişkiyi sürdürmektedir. Bu arada Kürt halkına karşı yürütülen kirli savaşta İsrail’in Türk kontrgerillasına eğitim ve silah sağladığı da bilinen gerçeklerdir.
Ancak bütün bunlara karşın Ortadoğu’nun ezilen halklarının mücadelesi gelişecek, Filistin, Türk, Kürt, ve Arap halklarının ateşi bölgedeki bütün cinayet ve katliam ortaklıklarını dağıtacaktır. ABD-İsrail-Türkiye tarafından oluşturulan kirli üçgen, eninde sonunda Ortadoğu halklarının devrimci mücadesıyle dayanışmasıyla parçalanacaktır.

Ortadoğu'da Kirli Bir İttifak: İsrail-Türkiye İlişkileri (E. Yavaş)

ONE MINUTE,
ONE MİNUTE,
ONE MİNUTE